در میان گیاهان کمتر شناخته شده گیاهی به نام کاوا یا کاوا کاوا وجود دارد که اگرچه بسیاری از مردم درباره آن چیزی نمی دانند اما بومیان جزایر اقیانوس آرام جنوبی قرن ها است از این گیاه و نوشیدنی آرامش بخش قوی آن در مراسم و جشن های خود استفاده می کنند.

گیاه کاوا به دلیل خاصیت آرامش بخش و ضد اضطراب آن در این نواحی به شهرت رسیده و گفته شده برای درمان مشکلاتی همچون بی خوابی، تسکین دردها، جلوگیری از آسیب نورون ها و پیشگیری از سرطان مفید است.

برای آشنایی با خواص ریشه این گیاه عجیب و غریب و مضرات احتمالی آن در ادامه مطلب با مجله اینترنتی ماهتوتا همراه باشید.

گیاه کاوا چیست؟

گیاه کاوا درختچه همیشه سبز گرمسیری با نام علمی Piper methysticum از خانواده بادنجانیان است که برگ های قلب شکل و ساقه چوبی دارد.

این گیاه بومی جزایر اقیانوس آرام جنوبی است و مردم این نواحی از ریشه های آن برای تهیه نوعی نوشیدنی خاص برای مراسم خود استفاده می کنند.

از ترکیبات موجود در کاوا می توان به کاوالاکتون اشاره کرد که 3 تا 20 درصد وزن خشک ریشه گیاه را تشکیل داده و بسیاری از خواص کاوا – از جمله موارد زیر – از این ماده سرچشمه گرفته است:

• کاهش اضطراب
• محافظت از نورون ها در برابر آسیب ها
• تسکین درد
• کاهش خطر ابتلا به سرطان

طرز تهیه دمنوش کاوا

بومیان جزایر اقیانوس آرام برای تهیه نوشیدنی مخصوص کاوا ابتدا ریشه های گیاه را خرد و آسیاب کرده، خمیر حاصل را با آب مخلوط می کنند و در پایان از صافی عبور داده و مصرف می کنند.

جالب است بدانید مرحله آسیاب کردن سنتی این ریشه در گذشته با جویدن ریشه ها و تف کردن آن ها انجام می شده اما امروزه از دست ها برای این کار استفاده می کنند.

کاوا؛ آرامش بخش و ضد اضطراب

مهم ترین خاصیت ریشه کاوا که امروزه نیز به اثبات رسیده کاهش اضطراب و استرس می باشد.

هنوز مشخص نشده چرا کاوا از چنین خاصیتی برخوردار است اما به نظر می رسد ماده کاوالاکتون موجود در آن با تاثیر روی انتقال دهنده های عصبی مغز از جمله گاما آمینوبوتیریک اسید یا GABA باعث کاهش فعالیت عصبی مغز و آرامش فرد می شود.

اختلالات اضطراب از شایع ترین مشکلات روان پزشکی قرن اخیر هستند و داروهای ضد اضطراب شناخته شده برای آن ها اغلب عوارض ناخواسته متعددی دارند که ممکن است به اعتیاد دارویی منجر شود.

بنابراین شناخت و استفاده از داروهای طبیعی همچون گیاه کاوا که علاوه بر موثر بودن معمولا خطر خاصی نداشته و وابستگی دارویی ایجاد نمی کنند خالی از لطف نیست، گفته شده از این گیاه می توان به عنوان جایگزین داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی استفاده کرد.

کاوا؛ داروی خواب طبیعی

بی خوابی از اختلالاتی است که با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله فشار خون بالا، دیابت، افسردگی، چاقی و سرطان رابطه دارد و بسیاری از افراد برای درمان آن داروی خواب آور مصرف می کنند در حالی که این داروها مانند داروهای ضد اضطراب ممکن است باعث وابستگی دارویی شده و عوارض متعددی به دنبال داشته باشند.

این در حالی ست که ریشه کاوا به دلیل خاصیت آرامش بخش آن معمولا به عنوان جایگزین داروهای خواب استفاده شده و به درمان بی خوابی و استرس قبل از خواب کمک می کند.

اگرچه برخی معتقدند تاثیر مثبت کاوا در درمان بی خوابی از خاصیت ضد اضطراب آن نشات گرفته زیرا اضطراب از عوامل اصلی بروز بی خوابی است و در بسیاری از موارد با درمان این اختلال، کیفیت خواب فرد نیز بهبود پیدا خواهد کرد.

هنوز مشخص نیست مصرف ریشه کاوا در افرادی که دچار اضطراب یا بی خوابی نیستند چه تاثیری دارد، این گیاه ممکن است باعث خواب آلودگی شود اما نه تا حدی که در رانندگی اختلال ایجاد کند.

نحوه استفاده از کاوا

گیاه کاوا اغلب به صورت دمنوش، کپسول، پودر یا شربت عرضه و مصرف می شود. به جز دمنوش کاوا سایر محصولات از مخلوط غلیظی که با کمک اتانول یا استون از کاوالاکتون ریشه گیاه به دست آمده تهیه می شوند.

دمنوش یا چای کاوا

دمنوش کاوا به دلیل در دسترس بودن و طرز تهیه آسان آن رایج ترین روش مصرف کاوا برای درمان اضطراب است.

برای تهیه دمنوش معمولا از گیاه کاوا یا ترکیب آن با سایر گیاهان دارویی استفاده شود. کسانی که به دنبال خرید دمنوش های کیسه ای کاوا هستند باید دقت داشته باشند که نام کاوالاکتون در لیست ترکیبات موجود در دمنوش ذکر شده باشد و از خرید دمنوش هایی که مشخص نیست چه مقدار کاوا در آن ها استفاده شده اجتناب کنند.

کپسول کاوا

کپسول های کاوا برای کسانی که طعم کاوا را دوست ندارند اما می خواهند از مزایای آن بهره مند شوند مناسب است. این افراد باید به دنبال کپسول هایی باشند که نام ماده کاوالاکتون در لیست ترکیبات آن ها ذکر شده باشد، مثلا اگر یک کپسول حاوی 100 میلی گرم عصاره ریشه کاوا است باید حداقل 30 درصد کاوالاکتون داشته باشد.

توجه به این نکته از مصرف مقدار کمتر یا بیشتر از دوز توصیه شده کاوالاکتون جلوگیری می کند.

دوز مصرف کاوا

به گفته متخصصان دوز مصرف موثر کاوالاکتون بین 70 تا 250 میلی گرم در روز است و مقدار مصرف روزانه آن نباید از 250 میلی گرم تجاوز کند.

مقدار کاوالاکتون موجود در مکمل های کاوا ممکن است با واحد میلی گرم یا درصد بیان شود، اگر به صورت درصد ذکر شده باید خودتان مقدار کاوالاکتون آن را محاسبه کنید. مثلا اگر یک عدد کپسول حاوی 100 میلی گرم عصاره ریشه کاوا است که 30 درصد آن را کاوالاکتون تشکیل داده یعنی 30 میلی گرم از آن کاوالاکتون می باشد.

لازم به ذکر است عصاره ریشه کاوا در اکثر موارد حاوی 30 تا 70 درصد کاوالاکتون می باشد.

عوارض جانبی کاوا

اگرچه کاوا برای درمان اضطراب، استرس و آرام سازی بدن مفید است درباره عوارض احتمالی آن نیز حرف و حدیث های زیادی وجود دارد.

به عنوان مثال گفته شده این گیاه ممکن است باعث مسمومیت کبدی شود و به همین دلیل مصرف آن در برخی کشورها مانند سوئیس، کانادا، فرانسه و انگلیس محدود و حتی ممنوع شده است.

کاوا از چندین جهت ممکن است به کبد آسیب برساند که یکی از آن ها تداخل با داروهای خاص است، علت این است که آنزیم های کبدی تجزیه کننده کاوا مسئول تجزیه داروهای دیگر نیز می باشند و کاوا می تواند مانع تجزیه آن ها توسط این آنزیم ها شود که به تجمع دارویی و آسیب کبدی منجر خواهد شد.

از سوی دیگر ممکن است برخی شرکت ها برای کاهش هزینه ها در ساخت محصولات کاوا تقلب کرده و به جای ریشه کاوا از سایر قسمت های گیاه مانند برگ یا ساقه که برای کبد مضر هستند استفاده کنند.

به طور کلی گفته شده مصرف کوتاه مدت مکمل های کاوا معمولا باعث آسیب های کبدی نمی شود و کسانی که به بیماری کبدی خاصی مبتلا نیستند و داروهای خاص که روی عملکرد کبد اثر می گذارد مصرف نمی کنند احتمالا بتوانند به مدت 1 تا 2 ماه از این محصولات در دوزهای توصیه شده استفاده کنند.

با این حال توصیه می شود حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

منبع: healthline